De werkzaamheden aan het gebied Renneborg-Ter Walslage in Westerwolde zijn afgerond. Dit deel vormt het slotstuk van 30 jaar werk aan het beekdal van de Ruiten Aa, van Ter Apel tot aan Blijham. Het beekdal is kronkeliger, natter, kleurrijker en gevarieerder geworden. En daardoor aantrekkelijker voor flora, fauna en de mens. De werkzaamheden zijn onderdeel van het Natuur Netwerk Nederland (NNN) rond de Ruiten Aa. In totaal gaat het om 2500 hectare natuurgebied. Renneborg-Ter Walslage was met 450 hectare het grootste en het laatste project in een reeks inrichtingsprojecten.
Verbeterd waterleven en meer ruimte voor water
Sinds begin 2019 werkten we aan de hermeandering van Renneborg tot Ter Walslage. Een werkgroep van bewoners en ondernemers uit het gebied heeft in de voorbereiding meegedacht over de aanpak en inrichting. Binnen dit project hielden wij ons met name bezig met het herstel van de beek en de vismigratievoorzieningen. De waterhuishouding in het stroomgebied is verbeterd. Door de beek te laten meanderen, verbetert het waterleven en is er meer ruimte voor water. Mede ook door de overloopgebieden langs de beek, die bij natte omstandigheden onder water lopen. Bij de Renneborgerweg is een innovatief debietmeetpunt aangelegd. Hier wordt de stroomsnelheid van de Ruiten Aa gemeten, zodat wij kunnen zien hoeveel water er langs stroomt. Met deze gegevens bepalen we hoeveel water wordt afgevoerd via de Ruiten Aa of via de Voedingsleiding.
Herstel van het landschap
Daarnaast is de omgeving van de beek opnieuw ingericht. Het is zoveel mogelijk hersteld naar hoe het er rond 1900 uitzag. Zo is het onderscheid tussen de hoger gelegen essen, vaak in gebruik als akkerland, en de graslanden rondom de beek terug. En zijn waardevolle archeologische en cultuurhistorische schatten beschermd of opnieuw zichtbaar gemaakt. In het gebied is volop ruimte om te recreëren. Door de aanleg van de vele wandel- en fietspaden kunnen bewoners en bezoekers genieten van het Westerwoldse landschap. Op verschillende plekken kun je het water oversteken, onder andere door bruggen en doorwaadbare plekken. Daarnaast is de beek geschikt gemaakt voor kanovaarders.
Natuur Netwerk Nederland
Sinds 1992 is in het gebied Westerwolde stapsgewijs gewerkt aan de inrichting van gebieden die deel uitmaken van het NNN (voorheen Ecologische Hoofdstructuur). Dit netwerk van met elkaar verbonden natuurgebieden zorgt voor een groter leefgebied voor planten en dieren. Via faunapassages en bodemvallen, kunnen de dieren langs de oever en de vissen in het water zich in dit gebied vrijelijk bewegen.
Alleen samen konden we dit bereiken
Bij dit project zijn vele organisaties betrokken, verenigd in de Gebiedscommissie Westerwolde. Hierin zitten provincie Groningen, waterschap Hunze en Aa’s, Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, LTO Noord, gemeente Westerwolde, gemeente Stadskanaal en Stichting Promotie Westerwolde. Maar ook landbouwers werken mee, bijvoorbeeld door middel van particulier natuurbeheer in de omgeving van Ter Borg en Jipsinghuizen. Het project is medegefinancierd door het Waddenfonds en het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling.