De vier waterschappen in Noordoost Nederland vingen gezamenlijk 30 procent meer muskusratten in 2024 dan in 2023. De vangsten stegen in totaal van 6.309 muskusratten in 2023 naar 8.199 in 2024. Ook het aantal gevangen beverratten is met 10 procent toegenomen in 2024. Muskus- en beverratten vormen een risico voor onze veiligheid door graverij in dijken en kaden.
Bij drie waterschappen nam de muskusrattenvangst toe, met de grootste stijging bij waterschap Vechtstromen. Daar is de vangst meer dan verdubbeld door een inhaalslag in gebieden waar nog populaties aanwezig waren.
De stijging van het aantal vangsten komt ook door meer instroom uit Duitsland en door de lange periodes van hoog water in de winter en het voorjaar van 2024. Door het hoge water en sterke waterstroming zochten de muskus- en beverratten verder stroomafwaarts hun heil.
In een brede strook langs de Duitse grens zijn de meeste muskusratten gevangen. Dit is ook terug te zien in de cijfers van enerzijds de grenswaterschappen Hunze en Aa’s en Vechtstromen en anderzijds Noorderzijlvest en Drents Overijsselse Delta.
Daarnaast zien we dat er steeds meer muskusratten samenwonen met bevers in de beverburcht en hun jongen daar grootbrengen. Vanwege de beschermde status van de bever zijn er beperkingen met de toegestane vangmiddelen rond beverburchten. Daardoor merken we dat de populatie muskusratten rond beverburchten aan het stijgen is. Met name in de provincie Overijssel is dit het geval.
Cijfers Muskusratten Noordoost Nederland
Beverratten
We zien vanaf 2023 een forse stijging in de vangsten in Noordoost Nederland. In 2024 hebben we voor de eerste keer meer dan 600 beverratten gevangen.
Nederland heeft geen eigen populatie beverratten. Ruim 95 procent van de vangsten vindt plaats direct langs de grens met Duitsland. Dit is terug te zien in de cijfers van de grenswaterschappen Vechtstromen en Hunze en Aa’s. Als beverratten direct langs de grens worden gevangen, wordt voorkomen dat ze zich opnieuw over het hele land verspreiden. Het aantal beverratvangsten langs de grens is in heel Nederland toegenomen.
Cijfers Beverratten Noordoost Nederland
Ook landelijke stijging vangsten
In heel Nederland hebben de 21 waterschappen ook meer muskus- en beverratten gevangen. Er zijn in 2024 bijna 14.000 meer muskusratten gevangen, een stijging van 27 procent ten opzichte van 2023. Het aantal beverratvangsten in 2024 bedroeg 1.842, een toename van 13 procent.
Schade aan dijken
Muskus- en beverratten komen van nature niet voor in Nederland, ze zijn hier door menselijk handelen beland. Ook hebben de dieren bij ons nauwelijks natuurlijke vijanden. De dieren worden bestreden omdat ze schade brengen aan waterkeringen en oevers, door holen en gangen in dijken te graven. Ook maken ze nestkommen met uitgebreide ondergrondse gangenstelsels. Zo veroorzaken ze verzakkingen in dijken en kades. In het ergste geval kan een dijk of kade doorbreken en een polder onder water lopen.
Bedreiging biodiversiteit
De muskus- en beverratten vormen ook een bedreiging voor de biodiversiteit. De dieren staan daarom allebei op de Europese lijst van invasieve soorten. Ze eten planten als riet en lisdodde weg, en verdringen daardoor inheemse diersoorten zoals de zwarte stern, de roerdomp en de kleine karekiet. Deze vogels leven in het riet, waar ook de muskus- en beverratten hun leefomgeving hebben.
Terugdringen tot landsgrens
De bestrijding van muskus- en beverratten is in ons land bij wet geregeld. In 2019 is besloten door waterschappen om, net als de beverrat, ook de muskusrat terug te dringen tot de landsgrens. We streven ernaar dat in 2034 in het binnenland van Nederland geen levensvatbare populatie meer is.
De ingezette daling van de afgelopen jaren is in 2024 helaas niet doorgezet. Er ligt dus nog een flinke uitdaging richting 2034.
Meer informatie over de landelijke vangstcijfers: Toename instroom muskus- en beverratten door kletsnat voorjaar – Unie van Waterschappen
Contact hierover
